Felis na haanen Liberation Day!
I Asunton: I mina` 55 años na selebrasion deste ke libre i natibon este siha na islas ginen disposision Japon.
I Opiñion: Tanae` mit grasias todo i sumakrifisia siha pot para tamana` fan libre gi modetno na haanita pago.
Ennao i 55 años malofan, matto gi mañainata un` chinatsaga `nai gumera i Japones yan Amerkano pot este siha na islas gi 1945 na sakan.
Megai taotaota man-matai, fuera de destrosion propiadat guma` yan gualo` siha `nai man-madisplanta i natibo ginen diaro na haanen niha.
Guaha lokue` man-mapreso pot lache na suspecho na mañisiha yan i enemigon Japon, era i Estados Unidos de America. Gi katkuet manera, destrosiao i tano` este siha na islas, punta pot punta `nai uchan balan Amerikano ginen i aire yan tase.
I natibo i ignorante na patte guihe na geran elmundo. Guiya i matiges ñaihon `nai mumu i dos higante gi hagas yano yan pas na plaset. Lao bastara ke mesñgon pot futuron taotaoña, silensio nai ha pañot i uttimo mattiro.
Antes de u pagpag i primet bala, ma-usa lokue` i natibo giya Guam kontra i mismo mañe`lon niha Chamorro. Guaha manmapuno`, mientras i otro siha manmakastiga. Ti isao i sankatan na Marianas este na patte gi estorian geran dos.
Tatfoi minalago` niha na ti u fañaonao mohon guihe na karera, siempre u fan man-osge osino siha u fan mapuno`. Dañkulo na dispensasion debi u guaha gi korason mañeluta giya Guam pot este na chatpagon pahina gi estorian Marianas.
Komprendiyon na maseha guaha dispues apas destrosion linala` yan propiadat ginen i Amerikano, ni ñgaian` na tiempo `nai siña i salape` u apase tatte tat komo membron familia ni matai pot dinanchen bala lao ti i natibo gumegera. Lao, finana`guen guelo yan guela i inasi`i` yan minesñgon deste antigo na Chamorro.
Ha hatme talo Japon iya Marianas, lao pago na biahe ginen i fiñkasña ni ha inbesta guine gi hechuran fasilidat turista `nai ta sosoda` fondu para i nesessidatta. Maseha ginacha` didog lokue` na chinatsaga, kabales man-assiste guine na patte gi ekonomian Marianas komo segundo mas antao ekonomiaña gi entero elmundo.
Man-nae` lokue` i federat kantidan ayudo ginen i fondun i Covenant pot para ta aregla fasilidat siha ni manpresiso gi bandan adelanton ekonomiata. Enfin, maseha kulan chachatsaga pago, lao ti didog i eskaleran pineble gi entalo` natibo siha.
Mauleg ta hahasso gi tinayuyotta todo ayo siha na taotaota yan sendalon Amerikano i mumattit siha guihe na gera pot para tamana` fan libre taimano i ta gogosa na tiempo. Si Yuus Maase` pot todos ya ta diseseha na u guaha pas gi entalo` nasion siha guine gi nuebo na siglu. Si Yuus Maase` yan Felis na haanen Liberation Day!